Hoge Bloeddruk (Hypertensie)
Wat is hoge bloeddruk
Hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd, ontstaat wanneer de druk in de bloedvaten structureel te hoog is. Normale bloeddrukwaarden liggen onder de 140/90 mmHg. Risicofactoren zijn onder andere overgewicht, roken, stress, zoutrijk voedsel en erfelijkheid. Symptomen zijn vaak afwezig, waardoor hypertensie de 'stille killer' wordt genoemd. Regelmatige controle is daarom essentieel.
Medicijnen voor bloeddrukbehandeling
Voor de behandeling van hoge bloeddruk zijn verschillende medicijngroepen beschikbaar. ACE-remmers zoals enalapril en lisinopril verlagen de bloeddruk door bloedvaten te verwijden. Bètablokkers als metoprolol en atenolol verminderen de hartslag en kracht. Calciumantagonisten zoals amlodipine en nifedipine ontspannen de bloedvaten. Diuretica, waaronder hydrochloorthiazide en furosemide, helpen overtollig vocht af te voeren via de nieren.
Leefstijladviezen en behandeling
Naast medicatie zijn leefstijlveranderingen cruciaal bij bloeddrukbehandeling. Een gezond voedingspatroon met weinig zout, regelmatige beweging en gewichtsbeheersing zijn essentieel. Medicijnen moeten dagelijks op hetzelfde tijdstip ingenomen worden. Regelmatige controles bij de huisarts of apotheek helpen de bloeddruk optimaal te monitoren en behandeling aan te passen.
Cholesterol en Vetzuurbeheer
Cholesterolwaarden en risico's
Cholesterol bestaat uit verschillende fracties: LDL ('slecht' cholesterol), HDL ('goed' cholesterol) en totaal cholesterol. Verhoogd LDL-cholesterol vergroot het risico op hart- en vaatziekten door aderverkalking. Belangrijke cardiovasculaire risicofactoren zijn diabetes, roken, hoge bloeddruk, overgewicht en familiaire belasting. Streefwaarden verschillen per persoon afhankelijk van het totale risicoprofiel en bestaande aandoeningen.
Statines en cholesterolverlagers
Statines zijn de belangrijkste medicijnen voor cholesterolverlaging en omvatten atorvastatine, simvastatine en rosuvastatine. Deze medicijnen remmen de cholesterolproductie in de lever en verlagen effectief het LDL-cholesterol. Ezetimibe vermindert cholesterolabsorptie in de darm en wordt vaak gecombineerd met statines. Mogelijke bijwerkingen zijn spierklachten, leverenzymstijging en in zeldzame gevallen spierafbraak. Regelmatige laboratoriumcontroles zijn daarom belangrijk tijdens de behandeling.
Voeding en cholesterolmanagement
Een cholesterolverlagend dieet bevat veel vezels, plantaardige producten en omega-3 vetzuren. Belangrijke voedingsadviezen zijn:
Beperk verzadigde vetten en transvetten
Kies voor vette vis, noten en zaden
Gebruik plantenstanolen en -sterolen
Overweeg omega-3 supplementen bij onvoldoende visinname
Hartfalen en Hartritmestoornissen
Hartfalen: oorzaken en symptomen
Hartfalen ontstaat wanneer het hart onvoldoende bloed kan rondpompen. Bij systolisch hartfalen is de pompkracht verminderd, terwijl bij diastolisch hartfalen de vulling van het hart verstoord is. Belangrijke tekenen van hartzwakte zijn kortademigheid, vermoeidheid, vochtophoping in benen en enkels, en verminderde inspanningstolerantie. Vroege herkenning is essentieel voor effectieve behandeling.
Medicijnen voor hartfalen
De behandeling van hartfalen bestaat uit verschillende medicijngroepen die elk een specifieke functie hebben:
ACE-remmers en ARB's verlagen de bloeddruk en ontlasten het hart
Bètablokkers zoals carvedilol en bisoprolol verbeteren de hartfunctie op lange termijn
Diuretica zoals furosemide en spironolacton verwijderen overtollig vocht
Digitalis verhoogt de pompkracht, terwijl moderne medicatie zoals SGLT2-remmers nieuwe behandelmogelijkheden bieden
Hartritmestoornissen en behandeling
Hartritmestoornissen zoals atriumfibrilleren kunnen ernstige complicaties veroorzaken. Atriumfibrilleren is de meest voorkomende ritmestoornis en verhoogt het risico op beroerte. Anti-aritmica zoals amiodaron en flecaïnide helpen het hartritme te normaliseren. Naast medicamenteuze behandeling kunnen pacemakers en andere apparaten noodzakelijk zijn voor optimale ritmerecontrole.
Bloedverdunning en Trombosepreventie
Wanneer bloedverdunning nodig is
Bloedverdunning is essentieel bij patiënten met atriumfibrilleren om beroertes te voorkomen. Ook na een hartinfarct of bij perifere vaatziekten is anticoagulatie vaak noodzakelijk. De beslissing hangt af van individuele risicofactoren zoals leeftijd, eerdere tromboses en andere medische aandoeningen.
Anticoagulantia en bloedplaatjesremmers
Er zijn verschillende soorten bloedverdunners beschikbaar, elk met specifieke voor- en nadelen:
Warfarine vereist regelmatige INR-controles voor veilige dosering
Nieuwe orale anticoagulantia zoals apixaban, rivaroxaban en dabigatran bieden gemak zonder regelmatige bloedcontroles
Aspirine en clopidogrel remmen bloedplaatjes en worden vaak gebruikt na stentplaatsing
Correcte dosering en kennis van medicijninteracties zijn cruciaal voor veilige behandeling
Hartinfarct en Preventie
Hartinfarct: herkenning en eerste hulp
Een hartinfarct vereist onmiddellijke medische hulp. Typische symptomen zijn hevige pijn op de borst, uitstralend naar arm, kaak of rug, kortademigheid, zweten en misselijkheid. Bij verdenking van hartinfarct belt u direct 112. In het ziekenhuis wordt acute behandeling gestart met medicatie om bloedstolsels op te lossen en de bloedtoevoer naar het hart te herstellen. Snelle behandeling is cruciaal om hartschade te beperken.
Medicatie na hartinfarct
Na een hartinfarct krijgt u verschillende medicijnen om herhaling te voorkomen. Bètablokkers beschermen het hart door de hartslag te verlagen en de bloeddruk te reguleren. Statines verlagen het cholesterol en stabiliseren vaatafzettingen. Bloedplaatjesremmers zoals aspirine of clopidogrel voorkomen nieuwe bloedstolsels. ACE-remmers ondersteunen de hartfunctie en verlagen de bloeddruk. Deze medicatiecombinatie vermindert het risico op nieuwe hartproblemen aanzienlijk.
Secundaire preventie
Secundaire preventie na een hartinfarct combineert leefstijlaanpassingen met medicatietrouw. Belangrijk zijn stoppen met roken, gezonde voeding, regelmatige beweging en stressreductie. Neem medicijnen stipt in zoals voorgeschreven en kom op alle controleafspraken. Regelmatige monitoring van bloeddruk, cholesterol en hartfunctie is essentieel voor optimale bescherming.
Perifere Vaatziekten
Etalagebenen en vaatvernauwing
Etalagebenen (claudicatio intermittens) ontstaan door vernauwde bloedvaten in de benen. Symptomen zijn pijn, kramp of vermoeidheid in kuiten tijdens lopen, die verdwijnt bij rust. Risicofactoren zijn roken, diabetes, hoge bloeddruk en verhoogd cholesterol. De klachten ontstaan doordat spieren onvoldoende zuurstof krijgen tijdens inspanning.
Behandeling van vaatziekten
Behandeling van perifere vaatziekten bestaat uit verschillende onderdelen:
Vaatverwijders zoals cilostazol en pentoxifylline verbeteren de doorbloeding
Bloedverdunners voorkomen trombose en verbeteren de bloedstroom
Preventieve medicatie zoals statines en bloeddrukverlagende middelen
Bewegingstherapie onder begeleiding verbetert de loopafstand
Regelmatige beweging en stoppen met roken zijn essentieel voor het behandelsucces.
Diabetische vaatcomplicaties
Diabetes verhoogt het risico op vaatschade, vooral in voeten en onderbenen. Diabetische voet kan ontstaan door slechte doorbloeding en zenuwschade. Dagelijkse voetcontrole, goede bloedsuikerregeling en professionele voetzorg zijn belangrijk. Bij wonden of veranderingen aan de voeten direct contact opnemen met de huisarts of diabetesverpleegkundige.
