Waarom stoppen met roken?
Roken brengt ernstige gezondheidsrisico's met zich mee, waaronder hart- en vaatziekten, longkanker, COPD en vele andere aandoeningen. Het verhoogt ook het risiko op beroertes, diabetes en vermindert de weerstand tegen infecties. Stoppen met roken levert zowel op korte als lange termijn aanzienlijke voordelen op.
Al binnen 20 minuten na uw laatste sigaret normaliseert uw hartslag en bloeddruk. Binnen enkele dagen verbetert uw smaak en reuk, en na een jaar is het risico op hartaandoeningen gehalveerd. Op lange termijn daalt het kankerrisico drastisch en verbetert uw algehele levensverwachting significant.
Financieel gezien bespaart stoppen met roken aanzienlijke bedragen. Een pakje per dag kost jaarlijks meer dan €2.500. Deze besparing kan worden besteed aan gezondere en plezierigere activiteiten.
Uw levenskwaliteit verbetert merkbaar: meer energie, betere conditie, frissere adem, minder hoesten en een verhoogd zelfvertrouwen. Ook uw omgeving profiteert van een rookvrije omgeving.
Nicotinevervanging producten
Nicotinepleisters
Nicotinepleisters geven gedurende 16 of 24 uur een constante afgifte van nicotine door de huid. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes (7mg, 14mg, 21mg) afhankelijk van uw rookgedrag. Plak de pleister op een schone, droge huidplek en wissel dagelijks van locatie.
Andere nicotinevervanging opties
Nicotinekauwgom is beschikbaar in 2mg en 4mg sterktes. Kauw langzaam totdat u een scherpe smaak proeft, plaats dan tussen wang en tandvlees. Nicotinezuigtabletten en lozenges lossen langzaam op in de mond en geven geleidelijk nicotine af.
Nicotinespray voor neus en mond werkt snel bij acute rookzin. De neusspray werkt binnen 10 minuten, de mondspray binnen 30 seconden.
Voordelen: vermindert ontwenningsverschijnselen, verschillende toedieningsmethoden beschikbaar
Nadelen: mogelijke bijwerkingen zoals huidirritatie of maagklachten, nicotineafhankelijkheid blijft bestaan
Belangrijk: combineer altijd met gedragsverandering voor optimaal resultaat
Medicijnen op recept
Varenicline (Champix): werking en bijwerkingen
Varenicline, bekend onder de merknaam Champix, is een effectief medicijn dat specifiek ontwikkeld is om te helpen stoppen met roken. Het werkt door zich te binden aan nicotinereceptoren in de hersenen, waardoor de verlangen naar nicotine afneemt en de bevrediging van roken vermindert. Champix blokkeert gedeeltelijk de effecten van nicotine, wat helpt bij het doorbreken van de rookcyclus.
Bupropion (Zyban): antidepressivum tegen rookverslaving
Bupropion, verkrijgbaar als Zyban, is oorspronkelijk een antidepressivum dat ook effectief blijkt bij rookstop. Dit medicijn werkt door de niveaus van dopamine en noradrenaline in de hersenen te verhogen, wat helpt bij het verminderen van ontwenningsverschijnselen en rookzin. Zyban kan bijzonder nuttig zijn voor mensen die ook last hebben van depressieve gevoelens tijdens het stoppen met roken.
Wanneer medicijnen voorschrijven en behandelingsopties
Medicijnen op recept worden meestal voorgeschreven wanneer nicotinevervanging en wilskracht alleen onvoldoende zijn. Combinatietherapieën, waarbij medicijnen gecombineerd worden met nicotinepleisters of kauwgom, kunnen de slaagkans verhogen. Belangrijke bijwerkingen kunnen zijn: misselijkheid, slapeloosheid en stemmingsveranderingen. Contra-indicaties omvatten bepaalde hartaandoeningen en zwangerschap. Overleg altijd met uw huisarts of apotheker voordat u start met medicatie.
Ondersteunende producten en hulpmiddelen
Natuurlijke ondersteuning en supplementen
Kruidentheeën zoals kamille, passiebloem en valeriaan kunnen helpen bij het verminderen van rookzin en stress. Deze natuurlijke remedies ondersteunen ontspanning en kunnen ontwenningsverschijnselen verzachten. Vitaminesupplementen, vooral vitamine C, B-complex en magnesium, helpen het lichaam herstellen van de schade door jarenlang roken en ondersteunen het immuunsysteem tijdens de rookstop.
Praktische hulpmiddelen
Verschillende hulpmiddelen kunnen het stopproces vergemakkelijken:
Mondsprays tegen tabaksmaak helpen de smaakpapillen resetten
Stress- en angstreducerende middelen zoals CBD-olie of magnesiumsupplementen
Fidget toys en kauwhulpmiddelen vervangen de hand-naar-mond gewoonte
Ademhalingshulpmiddelen trainen gezonde ademhalingspatronen
Deze producten zijn verkrijgbaar bij uw lokale apotheek en kunnen een waardevolle aanvulling zijn op uw rookstopplan. Vraag advies aan uw apotheker voor de beste combinatie van hulpmiddelen die past bij uw specifieke situatie.
Praktische tips voor succesvol stoppen
Stap-voor-stap plan maken
Een goed doordacht plan is essentieel voor succesvol stoppen met roken. Begin met het bepalen van een stoppatum en bereid jezelf mentaal voor. Maak een lijst van redenen waarom je wilt stoppen en houd deze bij de hand tijdens moeilijke momenten.
Trigger-momenten herkennen en alternatieven ontwikkelen
Identificeer situaties waarin je normaal gesproken rookt, zoals na het eten, tijdens pauzes of bij stress. Ontwikkel gezonde alternatieven voor deze momenten:
Kauw suikervrije kauwgom of eet een stukje fruit
Neem een korte wandeling of doe ademhalingsoefeningen
Drink een glas water of kruidenthee
Houd je handen bezig met een stressbal of fidget toy
Omgaan met ontwenningsverschijnselen
Ontwenningsverschijnselen zoals prikkelbaarheid, concentratieproblemen en rookzin zijn tijdelijk en verdwijnen meestal binnen enkele weken. Blijf gefocust op je doel en gebruik ondersteunende producten indien nodig.
Steun van familie en vrienden
Vertel je omgeving over je stoppoging en vraag om begrip en steun. Vermijd situaties met rokende vrienden in de eerste weken en zoek afleiding in rookvrije activiteiten.
Professionele hulp en nazorg
Wanneer professionele hulp zoeken
Zoek professionele hulp als je meerdere keren zonder succes hebt geprobeerd te stoppen, last hebt van ernstige ontwenningsverschijnselen, of als je rookt vanwege onderliggende problemen zoals stress of depressie. Ook zware rokers (meer dan 20 sigaretten per dag) profiteren vaak van begeleiding.
Beschikbare programma's en ondersteuning
In Nederland zijn verschillende stoppen-met-roken programma's beschikbaar via de GGD, huisartsen en gespecialiseerde klinieken. Deze programma's combineren vaak gedragstherapie met medicamenteuze ondersteuning.
Rol van de apotheker
Apothekers spelen een cruciale rol bij het stoppen met roken door:
Advies over nicotinevervangende therapie
Informatie over medicijnen zoals varenicline of bupropion
Monitoring van bijwerkingen en effectiviteit
Doorverwijzing naar andere zorgverleners indien nodig
Online hulptools en nazorg
Moderne apps en websites bieden 24/7 ondersteuning met dagelijkse motivatie, voortgangsmonitoring en tips. Langetermijnondersteuning is essentieel, waarbij regelmatige check-ins helpen terugval te voorkomen en succes te behouden.
